Vücudumuzun en büyük organı derimizdir. Her organın kanserinde olduğu gibi deri kanseri de, kanser tipine göre insan hayatını tehdit edebilir.
Bu sıcak yaz günlerinde, tatil dönüşü bronz bir tene ulaşmam lazım diye sahillerde çok uzun saatler güneş altında kalanlar veya kışın bronz bir tene kavuşmak için solaryuma gidenler!.. Risk altındasınız! Bu yazıyı özellikle okumanızı tavsiye ediyorum.
Yazının ilk bölümünde deri kanserleri için risk faktörleri ve belirtileri olacak. İkinci bölümde ise plastik ve rekonstrüktif cerrahi uzmanı Dr. Gökhan Beyhan’ın deri kanserlerinde tanı ve tedavi süreci hakkında paylaşımları olacak.
Risk faktörleri
- Ultraviyole (UV) ışınına maruz kalmak: Güneş ışığı ultraviyole ışınlarının başlıca kaynağıdır. Solaryum da UV ışınının diğer bir kaynağıdır.
- Vücuttaki benler: Tıp dilinde "nevüs" adı verilen bu iyi huylu deri lezyonları çok nadiren bile olsa ilerleyen yaşlarda deri kanserlerine dönüşebilir.
- Genetik faktörler: Birinci derece akrabasında cilt kanseri görülen kişilerde risk daha yüksektir.
Belirtileri
- Deride oluşan yeni bir leke veya eski bir lekenin büyüklüğü, şekli veya rengindeki değişiklik.
- İyileşmeyen yaralar özellikle güneş gören bölgelerde ve özellikle ileri yaş hastalarda
- Benin yüzeyinin değişmesi, boyutunun büyümesi, kanaması yada yumru şeklinde görünüm oluşturması
Bilim ve sanat takdir edilmediği yerden göç eder.
İbn-i Sina
Yazının bu bölümünde plastik cerrahi uzmanı Dr. Gökhan Beyhan, bizimle bilgilerini paylaşacak.
Dr.Feyyaz Yalçın: Beyaz ciltteki siyah bir leke önemli midir? Deri kanserleri, hayati risk oluşturur mu?
Dr.Gökhan Beyhan: Kanserin tipine göre değişir. Özellikle "melanom" dediğimiz cilt kanserinin başka organlara yayılma ve ölümcül olma riski çok yüksektir.
Dr.Feyyaz Yalçın: Bu konuda hastalarımıza erken tanı için bir öneriniz var mı?
Dr. Gökhan Beyhan: "Ben" dediğimiz iyi huylu cilt lekeleri her insanın cildinde bulunabilir ve bunlar zararsızdır. Ancak bende büyüme, yüzeyinin değişmesi, kaşıntı, hassasiyet, ağrı gibi bulgular şüphelidir. Bu gibi durumlarda hastalarımızın plastik cerrahi veya dermatoloji uzmanına başvurması gerekmektedir.
Kendi kendini muayene yöntemi önemlidir. Aydınlık bir odada, el aynası da kullanılarak vücudun arka kesimleri de dahil olmak üzere gözlemlenmelidir. Benler, lekeler, var olan cilt lekelerindeki büyüme ve renk değişimleri veya yeni oluşan lekeler takip edilmelidir.
Şüpheli lekelere dikkat!
Dr. Feyyaz Yalçın: Cildinde şüpheli bir leke tespit eden bir hasta ne yapmalıdır?
Dr. Gökhan Beyhan: Cilt kanserleri için şüpheli bir belirti var ise hastalarımızın, ilk muayene için dermatoloji (cildiye) doktoruna başvurmasını öneririm. Şüpheli cilt lekeleri için dermatoloji uzmanlarınca, dermatoskopi ile muayenesi yapılır. Bu yöntemde deri yüzeyi ışıklı bir büyütme sağlayan dermatoskop ile incelenir. Cilt kanseri için ciddi şüphe olduğu durumlarda lekenin olduğu deri bölgesinden 0,3-0,4 cm’lik doku örneği (cilt biyopsisi) alınır ve bu örnek patoloji laboratuvarında incelenmeye gönderilir. Cilt kanseri için kesin tanı patoloji raporunun sonucu ile konur.
Dr. Feyyaz Yalçın: Deri kanserlerin korunmak için ne tavsiye edersiniz?
Dr. Gökhan Beyhan: Mesela güneş ışınlarının en yoğun olduğu saat 10:00 ile 16:00 arası gölgede durmakta yarar var. Yani bu saatler arası güneşlenmemek lazım. Mesela solaryumda bronzlaşmaktan kaçının. Ayrıca güneş koruma faktörü en az 30 olan geniş spektrumlu güneş kremleri kullanın.
Tedavi yaklaşımları
Dr. Feyyaz Yalçın: Deri kanserlerinde plastik cerrahın uyguladığı tedavi nedir?
Dr. Gökhan Beyhan: Cildinde bir yara, ben veya leke ile bize başvuran hastalarımızı 2 gruba ayırmalıyız. Birinci grup plastik cerrahi doktoruna gelmeden önce dermatoloji doktoruna gitmiş hastalardır ki bu grupta, küçük biyopsi (0,3- 0,4 cm çapta biyopsiler) yapılmış ve deri kanseri tanısı konulmuş hastalardır. Bu hastalar plastik cerrahi doktoruna yönlendiriliyor. Bu hastaların cildinde 2-3 cm’lik -bazen daha büyük boyutta- deri kanserleri oluyor. Biz bu kanserli cilt dokusunu, cerrahi tedavi ile vücuttan tamamen çıkarıyoruz.
Bunun dışında cildiye doktoruna uğramadan direkt plastik cerrahi doktoruna başvuran -yani tanısız- hastalar da var. Hastayı muayene sonucunda kanser şüphemiz oluşursa özellikle ileri yaş hastalarda ve deride iyileşmeyen yaralarda kanserli dokunun tamamını vücuttan çıkarıyoruz. Bu deri örneği patoloji laboratuvarında incelenip kanser olup olmadığı belli oluyor.
Dr. Feyyaz Yalçın: Bu 2 hasta grubu dışında size ciltteki sorunlar ile başvuru oluyor mu?
Dr. Gökhan Beyhan: Kozmetik amaçlı olabiliyor. Ciltteki benler nedeniyle gelen hastalarımız, oluyor. Özellikle vücudun görünür yerlerindeki benlere, kozmetik amaçlı cerrahi tedavi uyguluyoruz. Bazı hastalar ise bu benlerde büyüme, renk değişimi ile başvuruyor. Bu grup hastada kanser riski mevcut. Bu durumda ciltteki beni, cerrahi tedavi ile çıkarıp patolojik incelenmesini sağlıyoruz.
Dr. Feyyaz Yalçın: Bir yazıda da estetik cerrahi konularını konuşsak; özellikle kadın hastalarımızın merak ettiği botoks ve burun estetiği gibi konuları... Şimdiden sözünü alalım mı?
Dr. Gökhan Beyhan: Memnuniyetle...
Yazarın Görüşü
Eskiler, "güneş girmeyen eve doktor girer" derlerdi. Güneşin kemik gelişimi ve D vitamini oluşmasında etkili olduğu bilinmesine rağmen güneş ışınlarına fazla maruz kalmanın cilt kanserleri için başlıca risk faktörü olduğu unutulmamalıdır. Yeniler diyor ki: Sıcak yaz günlerinde gölgede durun, sarıdan uzak durun.
Bu yazıyı kargala!
