Hayatımızda artık o kadar çok ilaç ve katkı maddesi içeren maddeler var ki doğal ürünlere ve yöntemlere hasret kaldık diyebiliriz. Aslına bakarsanız bunun asıl nedeninin doğru yönlendirme yapan yetkili kişilerin azınlıkta olmasına bağlıyorum. Çünkü artık bir ürün için -bunun bir sağlık ürünü olmasının bile hiçbir önemi olmadan- reklam yapmak çok kolaylaştı. Örneğin instagramda veya diğer mecralarda "influencer" denen fenomenlere bir ürünü -kullanmış gibi- önermesini istemek çok tercih edilen bir reklam yöntemi oldu. Reklamı yapılan ürünler eczaneden reçeteyle alınan ilaçlara kadar uzandı.
Bilmeden ve başka bir yöntemi araştırmadan yapılan bu tercihler, kaçınılmaz olarak istenenin tam tersi bir etki yaratıyor. Bahsettiğim bu araştırılmayan başka yöntemlerden biri de uçucu yağ ve aromaterapi yöntemleri. Uçucu yağ ve aromaterapi yöntemini okuyunca aslında doğal yöntemlerden ne kadar uzak kaldığınızı anlayacaksınız!
Uçucu yağ nedir?
Bir bitkiyi elimize alıp kokladığımızda gelen o kokuyu veren madde aslında bitkideki uçucu yağlardır. Yani uçucu yağ, bitkiye kokusunu veren, yapısında birçok bileşeni konsantre şekilde bulunduran sıvılardır. Uçucu yağlar adından da anlaşılacağı gibi uçucudur. Yani kolaylıkla buharlaşma ve yağda çözünme yeteneğine sahiptir.
Uçucu yağların özellikleri birbirinden farklıdır. Bunun nedeni farklı bitkilerden elde edilmesine bağlı olmakla birlikte aynı bitkiden elde edilen uçucu yağların bile özellikleri farklılık göstermesidir. Bu ise bitkinin yetiştiği ortama, koşullara veya uçucu yağın elde edilme yöntemine göre değişiklik gösterir.

Uçucu yağ elde etme yöntemleri
Uçucu yağ elde etmek için üç farklı ana yöntem kullanıyor.
1- Buhar distilasyonu
Buhar distilasyonunda herhangi bir kimyasal kullanılmadığı ve uçucu yağ eldesinde yüksek bir verim oranına sahip olduğu için en çok kullanılan yöntemdir. Bu yöntemde tankların içine uçucu yağ eldesi yapacağımız bitkinin kısımlarını doldurup alttan buharla beslenmesi sağlanır. Buharla yükselen uçucu maddeler soğutucu kısma gelir ve yoğuşarak sıvı forma geçerek toplama kabına dolar.
2- Soğuk presleme
Bu yöntem daha çok turunçgillerin kabuk yağını elde etmek amacıyla kullanılıyor. Kullanılacak bitki kısımlarına presleme yöntemiyle yüksek basınç uygulaması yapılıyor. Katı maddelerle karışık bir yağ elde ediliyor. Bu yağdan katı maddeleri ayıklamak için ise santrifüjleme yöntemi kullanılıyor.
3- Süperkritik akışkan yöntemi
Son yıllarda önem kazanan yöntemlerdir. Buhar distilasyonunda uygulanan yüksek sıcaklıklardan yağın etkilenmesini önlemek için uygulanmaktadır. Bu uygulama çok daha düşük sıcaklıklarda gerçekleştirildiği için ısıya bağlı değişimler minimize edilmektedir. Gelecek yıllarda buhar distilasyonu yönteminin önüne geçecek gibi duruyor.

Uçucu yağlar nasıl kullanılabilir
1- Topikal yöntemle
Uçucu yağların buharlaşma özellikleri bu yöntemde çok işe yarıyor. Çünkü deriye nüfus ettiğinde iyi emilerek o bölgede kolaylıkla lokal etki yaratır. Ama bu yöntemde dikkat edilmesi gereken şey, hassas ciltlere uçucu yağ direkt temas etmemeli ve seyreltilmelidir. Bunun için 1 damla uçucu yağa 3 damla oranında taşıyıcı yağ ekleyebiliriz.
2- Dahili olarak
Yemeklerimizde farkında olmadan çok sefer uçucu yağ kullanıyoruz. Örneğin adaçayı, papatya çayı veya tatlımıza kullandığımız tarçın kabuğu, çaya attığımız limon gibi...
3- Banyo ve bakımda
Uçucu yağların faydalarına göre şampuan veya duş jelinize ekleyebilirsiniz. Hatta banyodayken duş duvarlarına birkaç damla uçucu yağ damlatıp onu solumak bile size iyi gelebilir.
4- Aromaterapi
Asıl bahsetmek istediğim yöntem olan aromaterapi, bitkilerden damıtma ve sıkma gibi yöntemlerle elde edilen uçucu yağların fizyolojik ve psikolojik rahatsızlıkların iyileştirilmesi ve tedavisinde kontrollü olarak kullanımıdır. Tedavi yöntemleri için büyük bir yer kapladığına inanıyorum. Aromaterapi tamamen doğal bir yöntemdir. Ama bu yöntem için doğru doza, doğru uygulama şekline ve uygun sıcaklığa çok dikkat etmek gerekir.
Aromaterapi etkileri
Koku alma hissi; temel içgüdüleriniz, düşünceleriniz ve duygularınız tarafından yönetilen beynin en derin kısımlarına bağlıdır. Aromaterapi ile koku alma hissiniz uyarılır ve hem fiziksel hem duygusal olarak etkilenirsiniz. Fiziksel düzeyde, uçucu yağlar, kas ağrıları ve ağrıları hafifletmeye, dolaşımı iyileştirmeye, sinüs tıkanıklığını hafifletmeye yardımcı olur. Duygusal düzeyde ise beyne uyarı verip rahatlamanıza ve mutlu hissetmenize neden olur. Tabii biraz da plasebo etkisi olduğunu inkar etmeyeceğim.

Uçucu yağlara aromaterapi etkisi
Uçucu yağların aromaterapi yöntemi ile kullanımı sonucu birçok etkisi vardır. İşte aromaterapide kullanılan uçucu yağların etkileri!..
Lavanta Uçucu Yağı: Rahatlatıcı, sakinleştirici, özelliği vardır. Aynı zamanda lavanta yağının uykuyu kolaylaştırmaya yardımcı bir etkisi de bulunur. Sakinleştirici yağlardan biri olan lavanta yağı, sizi sakinleştirerek kısa sürede uykuya dalmanızı sağlar. Önerim lavanta yağını yastığınıza veya yatağınızın başına damlatmanız!
Ylang Ylang Uçucu Yağı: Rahatlatıcıdır. Örneğin kas gevşetici, dolaşımı destekleyici ve afrodizyak etkisi vardır.
Nane Uçucu Yağı: Uykunuz varken, yorulmuşken, enerjiniz bitmişken can dostunuz olacak bir yağ! Canlandırıcı, serinletici, ağrı giderici, mental performans arttırıcı özelliğe sahip. Nane yağını bileklerinize veya gömlek yakanıza damlatarak bile kullanabilirsiniz!
Okaliptus Uçucu Yağı: Solunum yolu hastalarının vazgeçilmezi olacak nitelikte bir yağ. Ağrı giderici, serinletici, dolaşım destekleyici özelliğe sahip olmasıyla hayatımızda kolaylık sağlıyor. Okaliptus yağını özelike duşta sıcak suyun yardımıyla soluyarak kullanmanızı tavsiye ederim!
Portakal Uçucu Yağı: En önemli ve dikkat çekici özelliği selülit giderici olması! Selülit olan bölgeye topikal olarak uygulanması ile güzel sonuçlar alınabilir. Aynı zamanda yorgunluğa ve düşük motivasyona da iyi gelebilir.
Biberiye Uçucu Yağı: Zihin açıcı ve dolaşımı destekleyici özelliğe sahip aromaterapik yağ çeşitlerindendir.
Itır Uçucu Yağı: Selülit problemleri için tercih edilen yağlardan biri de ıtır uçucu yağıdır. Huzur ve mutluluk vermesi bu yağı daha da çekici yapar.
Ardıç Uçucu Yağı: Rahatlatıcı, uyku kolaylaştırıcı ve detoks etkisi sağlayan bir uçucu yağdır. Uyumak isteyen ama uykuya geçerken uzun saatler harcayanlardansanız ardıç yağı tam size göre olabilir. Ardıç yağının hoş kokusu ile kendinizi rahatlamış hissederek uykuya geçiş sürecinizi kısaltabilirsiniz. Lavanta yağı gibi bu yağı da yastığınıza veya yatak başlığınıza damlatabilirsiniz!
Çay Ağacı Yağı: İçinde yok yok diyebileceğimiz bir yağ! Çay ağacı yağı hem akne tedavisinde hem kepek önleyicidir. Ayrıca bit kovucu özelliği olan bu yağı ilkokul çağında bu sorunu yaşayan çocuklar için kullanmanızı öneririm.

Doğru doz ve doğru uygulama yöntemi
Doğal bir yöntem olduğundan bahsettiğimiz aromaterapiye başvurmadan doğru dozu ve doğru yöntemi kullanmak gerekir. Konsantre yani çok yoğun olan uçucu yağlar, seyreltilerek kullanılmalıdır. Aromaterapiye başlamadan bir uzmana veya eczacınıza danışmayı unutmayın!
