Bu defa -Birce Akalay'ı tekrar izlediğimiz- izleyenin hayran kaldığı bir mini dizi önerisi ile geldim. Mezarlık, son günlerde adından çok ses ettirmeye başladı. Nedenlerini gelin beraber irdeleyelim.
Mini dizi dediğime bakmayın. Mezarlık dört bölümden oluşuyor ama bölümler ortalama bir saat kırk beş dakika. Antolojik bir dizi olan mezarlık temaya bağlı kalıp her bölümde farklı bir konu işlemiş.
Ana konu kadına şiddet
Mezarlık dizisinin ana konusu kadına şiddet ve kadın cinayetleri. Bu bağlamda emniyette yeni bir birim kuruluyor. Bu birimin ismi Özel Suçlar Birimi. Birim her bölümde farklı bir cinayeti çözmeye çalışıyor. Bunu yaparlarken yeni kurulan ekibin anlaşmazlıkları, kendi dünyalarında yaşadıkları sorunları, toplumun sosyolojik yapısını, bürokrasiyi ve nicesine şahit oluyoruz. Sırayla hepsine değineceğiz.
Öncelikle dizinin ismi neden Mezarlık; ona bakalım. Yeni kurulan birime verilen mekan arşiv. Çoğu kurumda olduğu gibi dizideki kurma emniyet binasında da arşiv bodrum katta. Güneş görmez, yerin altında bir mekan. Ülkemizde çoğu şeyi "miş gibi" yapmaya alışkınız. Mesela özel eğitim sınıf olmayan okul müdürlüğüne "özel eğitim sınıfı açacaksınız." denir. Oysa okulda boş sınıf yoktur. İdare de çözümü bodrumda bir yeri sınıf yapmakta bulur. Bir okul açılışı vardır. Yeni okulun bilişim laboratuvarı yoktur. Açılışa devlet erkanı gelecek diye çevre okullardan, bilgisayar getirilip bilişim laboratuvarı oluşturulur. Kısacası "miş gibi" yaşamakta üstümüze yok. Birimin olduğu yere mezarlık denmesinin bir nedeni de faili meçhul dosyalarının orada bulunması. Faili bulunmamış maktullerin kabir azabı çekmesi.
Mezarlık ile ilgili sosyal medyada yorumlarını inceledim. Çoğu izleyici diziyi izleyip sevmiş. "Bölüm süreleri çok uzun. Bazı yerler daha hızlı işlenebilirdi." diyenler de vardı "Aksiyon sahneleri azdı." diyenler de... Kısmen haklılar ve katılıyorum. Ülkemizde genelde polisiye dizi olunca aksiyon sahnesi bol oluyor. Mezarlık ise kasvetli ve gerçekçi yapısıyla Bosch'a benziyor.
Diziyle ilgili küçük bir not... Kendini bilmeyen insanların, işini yapmak isteyen insanlara söylediği "Kariyerini bitiririm senin, sürdürürüm seni, bana sicilini söyle." gibi cümleler Mezarlık dizisinde de sıkça karşımıza çıkıyor. Ne yazık ki bu tür kendini bilmez ayrık otlarını toplumumuz içinden temizleyemedik. Temizlemedikçe de işimiz çok zor.
Toplumsal eksikliklerimiz
Şiddet gören kadınlara yapılan yardımın çok eksik kaldığı gerçeği, dizinin en çarpıcı noktalarından birisi. "Yardım istese ne olacak? Onları koruyabilecek miyiz?" gibi sorular gerçek hayata dair!.. "Kadın cinayetlerinin büyük bir kısmı şiddete uğrayan kadın polise gittikten sonra yaşanıyor." cevabı ise hem dizi hem gerçek hayattan.
Mezarlık final sahnesinde; katillerin, takım elbise giyip mahkemede süt dökmüş kedi gibi durduğu ve "pişmanım, beni o tahrik etti" dediği için aldıkları iyi hal(!) indirimine gönderme var. Dizi bir yana gerçek hayatta aldıkları ceza, kıydıkları candan arda kalan yüreklerin yangınına su döküp ferahlatmak yerine benzin döküp harlıyor. En güncel örnek ise Muğla'da üniversite öğrencisi Pınar Gültekin'in katiline verilen ceza oldu.
Ülkede ne yazık ki şu gerçeğe alıştık: Liyakatsiz insanlar başarı basamaklarına tepeden inebiliyorken kalifiye insanların önü kesiliyor. Ancak Mezarlık dizisinde ise bu durum tersten işlenmiş. Bir baba, kendi çıkarı için oğlunu mezarlığa göndermiş. Dizi süresince baba ve oğlun kavgalarına şahit oluyoruz. Sebep, babanın sistemin sıkı bir dişlisi iken oğlunun bu sistemi benimsememesi.
Dizinin sevdiğim bir başka yönü, makyaj ekibinin başarısı. Cesetler konusunda çok başarılı bir iş ortaya çıkarmışlar. Bu da olay yeri inceleme ve otopsi sahnelerinin daha gerçekçi görünmelerini sağlamış.
Özenle seçilmiş oyuncu kadrosu
Dizinin oyuncu kadrosuna bakacak olursak başrolde Birce Akalay'ı görüyoruz. Kuş Uçuşu'nda olduğu gibi yine çok güçlü bir karakter olan Başkomser Önem'i canlandırıyor. Bu sefer eşini elim bir kazada kaybedip kızı ile bu travmayı atlatmaya çalışan, yeni bir göreve yükselen idealist bir polis. Bu rolden de alnının akı ile çıkıyor. Hakan Meriçliler'i Eminiyet Amiri Haluk olarak görüyoruz. Siz onu hangi rolden hatırlarsınız bilmiyorum ama ben Yalan Dünya'dan Çağatay Koçtuğ olarak hatırlıyorum. Hırslı ve mesleğinde yükselme azminden dolayı hiçbir şeyi feda etmeyen bir bürokrat. Son derece başarılı bir performans gösteriyor. Haluk'un oğlu, Özel Suçlar Birimi'nde görev alan Serdar rolünde ise Olgun Toker var. Babası ile aynı yerde çalışan ve ondan nefret eden bir polis Özellikle tebrik etmek gerek zira bu kadar güzel oynanır.
Emekliliği geldiği için gün dolduruyormuş gibi görünen ama aslında işin kompetanı olan, tespitleri ve dikkati ile kendine hayran bırakan deneyimli polis Hasan rolünde Şehsuvar Aktaş'ı görüyoruz. Dizinin filozofu... Her konuşması derin anlam içeriyor. Mesela "Emniyet kademesinin üstü pragmatisttir. Sinekten yağ çıkaracağım diye uğraşır. Savcılar ise idealisttir. Herkes onların kuralına uysun diye çalışır."
Dizimizde bir de "Ejderha Dövmeli Kız" var. En az onun kadar bilişim konusunda uzman. Ayrıca ondan daha sert. Hem ejderha dövmesi de var. Ekipte polis olmayan tek kişi Sofia. Berna Öztürk diziye başarılı oyunculuğu ile renk katmış. Renk katan bir başka isim de Baran Güler. Olay yeri inceleme uzmanı Berk'i oynuyor. Neredeyse her konu hakkında aşırı bilgisi olan ama ekibin bu bilgilerin sadece özetini isteyen karakteri...
Canavar ile savaşırken canavara dönüşmek var. Ben sizin canavara dönüşmenizi istemiyorum.
Hasan
Umut en büyük kötülüktür
Yazının sonunu dizinin sonu ile bağlayalım. Son bölümde karşımıza hasta bir anne çıkıyor ve diyor ki "siz hiç ümitle hastaneye gidip hayal kırıklığı ile döndünüz mü?" Amansız hastalığı olan insanlar bazen ümitlenmek dahi istemez. Sonuçta Friedrich Nietzsche "umut en büyük kötülüktür çünkü işkenceyi uzatır." diye boşuna dememiştir.
Özetle Mezarlık, toplumumuzun kanayan yarasına parmak basmak istemiş ve bunu da fazlasıyla başarmış. Bu yüzden ben diziyi çok sevdim. Ümit ediyorum ki yeni sezonu gelir. Belki bu sayede Pınarlar, Cansular, Yoncalar, Özegecanlar yaşayabilir.
Dizinin karavan puanı,
Bu yazıyı kargala!
.jpg)
Filiz
12:19 @ 26.06.2022